Trong hoạt động kinh doanh, công nợ là một phần không thể thiếu. Nó vừa là công cụ hỗ trợ đắc lực, vừa là thách thức tiềm ẩn đối với sự ổn định và phát triển của doanh nghiệp. Công nợ có thể trở thành gánh nặng tài chính nếu không được quản lý hiệu quả, nhưng nếu được kiểm soát tốt, nó có thể biến thành đòn bẩy mạnh mẽ, thúc đẩy doanh nghiệp vươn xa.
Công nợ: Gánh nặng hay đòn bẩy tài chính?
Công nợ là khoản tiền phát sinh khi một bên mua hàng hóa hoặc dịch vụ từ một bên khác nhưng không thanh toán ngay lập tức. Có hai loại công nợ chính:
- Công nợ phải thu: Khoản tiền khách hàng nợ doanh nghiệp sau khi đã nhận hàng hoặc sử dụng dịch vụ.
- Công nợ phải trả: Khoản tiền doanh nghiệp nợ nhà cung cấp sau khi đã nhận hàng hoặc sử dụng dịch vụ.
Với doanh nghiệp, công nợ vừa là cơ hội đồng thời cũng là thách thức trong quá trình hoạt động kinh doanh. Công nợ phải thu cho phép doanh nghiệp bán hàng mà không cần thu tiền ngay, kích thích tiêu thụ và tăng doanh số. Công nợ phải trả giúp doanh nghiệp có thêm thời gian để xoay vòng vốn, đầu tư sản xuất và mở rộng kinh doanh.
Tuy nhiên, nếu không được quản lý chặt chẽ, công nợ có thể biến thành gánh nặng tài chính. Công nợ quá hạn gây mất cân đối dòng tiền, làm tăng chi phí lãi vay, ảnh hưởng đến uy tín và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.
>>> Công thức tính vốn lưu động và cách quản lý vốn hiệu quả
>>> Những điều cần lưu ý khi doanh nghiệp vay kinh doanh sản xuất
Để quản trị công nợ một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần thiết lập và tuân thủ một quy trình chặt chẽ, bao gồm các bước sau:
Để kiểm soát tốt các khoản phải trả, doanh nghiệp cần xây dựng quy trình rõ ràng với các bước như:
1. Xác định công nợ: Ghi nhận đầy đủ và chính xác các thông tin liên quan đến công nợ phải trả, bao gồm số tiền, thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán và đối tác cung cấp.
2. Phân loại và ưu tiên thanh toán: Phân loại các khoản công nợ phải trả theo mức độ quan trọng, thời hạn đáo hạn và các điều khoản thanh toán. Ưu tiên thanh toán các khoản nợ có rủi ro cao hoặc có khả năng ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh.
3. Thực hiện thanh toán: Tuân thủ nghiêm ngặt các điều khoản thanh toán đã thỏa thuận với nhà cung cấp, đảm bảo thanh toán đúng hạn, đúng số tiền và theo phương thức đã được quy định.
4. Theo dõi và cập nhật: Thường xuyên theo dõi tình trạng thanh toán của các khoản công nợ phải trả, cập nhật thông tin mới nhất và lưu trữ các chứng từ thanh toán một cách có hệ thống.
5. Giải quyết các vấn đề phát sinh: Chủ động làm việc với nhà cung cấp để giải quyết các vấn đề liên quan đến công nợ như tranh chấp, chậm trễ thanh toán hoặc các điều khoản thanh toán không rõ ràng.
6. Đối chiếu và báo cáo: Thực hiện đối chiếu số liệu công nợ với nhà cung cấp định kỳ, đảm bảo tính chính xác và minh bạch của thông tin. Lập báo cáo công nợ chi tiết để theo dõi và phân tích tình hình công nợ phải trả.
Quản trị công nợ phải thu đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo dòng tiền ổn định cho doanh nghiệp. Dưới đây là các bước cần thiết trong quy trình quản trị công nợ phải thu:
1. Xác định công nợ: lưu rõ các thông tin liên quan đến công nợ phải thu, bao gồm số tiền, thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán và khách hàng.
2. Đánh giá khả năng thanh toán của khách hàng: Thực hiện đánh giá định kỳ về khả năng thanh toán của khách hàng, phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro tín dụng.
3. Thiết lập chính sách tín dụng: Xây dựng chính sách tín dụng rõ ràng, bao gồm các điều khoản về thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán, lãi suất quá hạn và các biện pháp xử lý nợ xấu.
4. Theo dõi và thu hồi công nợ: Thường xuyên theo dõi tình trạng thanh toán của khách hàng, gửi thông báo nhắc nhở thanh toán trước thời hạn đáo hạn. Áp dụng các biện pháp thu hồi công nợ phù hợp đối với các trường hợp chậm trễ hoặc không thanh toán.
5. Đối chiếu và báo cáo: Thực hiện đối chiếu số liệu công nợ với khách hàng định kỳ, lập báo cáo công nợ chi tiết để theo dõi và phân tích tình hình công nợ phải thu.
Xây dựng chiến lược quản lý và theo dõi công nợ
Công nợ quá hạn không chỉ gây ra những khó khăn về tài chính cho doanh nghiệp mà còn dẫn đến nhiều hệ lụy tiêu cực khác:
- Mất cân đối dòng tiền: Doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc đảm bảo đủ nguồn lực tài chính để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh, thanh toán các khoản chi phí cố định và thực hiện các kế hoạch đầu tư phát triển.
- Gia tăng chi phí vốn: Doanh nghiệp buộc phải tìm kiếm các nguồn vốn bổ sung để bù đắp thiếu hụt dòng tiền, dẫn đến tăng chi phí lãi vay và làm giảm lợi nhuận.
- Suy giảm uy tín: Tình trạng công nợ quá hạn làm ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp đối với các đối tác kinh doanh, gây khó khăn trong việc thiết lập mối quan hệ hợp tác mới và mở rộng thị trường.
- Ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh: Thiếu hụt dòng tiền do công nợ quá hạn có thể làm gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh, gây khó khăn trong việc mua sắm nguyên vật liệu, thanh toán lương cho nhân viên và thực hiện các hoạt động marketing, bán hàng.
Tận dụng các dịch vụ tài chính để giảm gánh nặng công nợ
Ngân hàng và các tổ chức tín dụng thường có đa dạng các giải pháp tài chính hỗ trợ doanh nghiệp quản lý công nợ một cách hiệu quả:
- Hạn mức tín dụng: Cho phép doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn ngắn hạn để thanh toán các khoản công nợ phải trả đúng hạn, đảm bảo uy tín với nhà cung cấp.
- Bao thanh toán: Ngân hàng đứng ra bảo lãnh việc thanh toán của doanh nghiệp với đối tác trong và ngoài nước, giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
- Dịch vụ thu hộ chi hộ: Ngân hàng cung cấp dịch vụ thu hộ chi hộ giúp doanh nghiệp giảm thiểu nợ xấu và tối ưu hóa dòng tiền.
>>> Những hình thức cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ
Để biến công nợ từ thách thức thành cơ hội tăng trưởng, doanh nghiệp cần xây dựng và triển khai một chiến lược quản lý công nợ toàn diện, bao gồm các yếu tố sau:
- Chính sách tín dụng chặt chẽ: Xây dựng chính sách tín dụng rõ ràng, minh bạch và phù hợp với đặc thù của ngành nghề kinh doanh. Chính sách tín dụng cần quy định rõ ràng về các điều khoản thanh toán, lãi suất quá hạn và các biện pháp xử lý nợ xấu.
- Đánh giá tín dụng khách hàng: Thực hiện đánh giá tín dụng khách hàng một cách kỹ lưỡng trước khi quyết định cấp tín dụng. Sử dụng các công cụ và phương pháp đánh giá tín dụng hiện đại để giảm thiểu rủi ro nợ xấu.
- Theo dõi và kiểm soát công nợ: Thường xuyên theo dõi tình hình công nợ, sử dụng các phần mềm quản lý công nợ để tự động hóa quy trình và giảm thiểu sai sót.
- Xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng: Duy trì mối quan hệ tốt với khách hàng, thường xuyên trao đổi thông tin và giải quyết các vấn đề liên quan đến công nợ một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Quản lý công nợ hiệu quả chính là 1 trong những yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành công bền vững của doanh nghiệp. Bằng cách áp dụng một chiến lược quản lý công nợ toàn diện và khoa học, doanh nghiệp có thể biến công nợ từ một thách thức thành một cơ hội tăng trưởng, đảm bảo sự ổn định tài chính và phát triển bền vững trong dài hạn.
>>> Top những sai lầm khi lên bảng kế hoạch tài chính cho doanh nghiệp
Có thể bạn quan tâm:
>>> Cách tối ưu các khoản chi phí nhỏ cho doanh nghiệp
>>> Điểm mặt gọi tên các yếu tố âm thầm ảnh hưởng đến nguồn tiền doanh nghiệp
***Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo vì nội dung có tính thời điểm. Quý khách vui lòng truy cập trang sản phẩm, dịch vụ chi tiết từ website acb.com.vn hoặc liên hệ Contact Center theo hotline 1900 54 54 86 - (028) 38 247 247 để được cập nhật chính sách mới nhất.