Dòng tiền được ví như nguồn sống của doanh nghiệp, đảm bảo mọi hoạt động kinh doanh diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, dòng chảy này không hề bằng phẳng, mà luôn tiềm ẩn những "ổ gà" có thể gây ra tắc nghẽn, thậm chí đe dọa sự tồn vong của doanh nghiệp. Doanh nghiệp không chỉ cần hiểu rõ những yếu tố ảnh hưởng đến dòng tiền, mà còn phải biết cách "bắt bệnh" sớm để có biện pháp ứng phó kịp thời.
Các yếu tố nội bộ ảnh hưởng đến dòng tiền
Ngay trong lòng doanh nghiệp, có những yếu tố tưởng chừng nhỏ nhặt nhưng lại ảnh hưởng lớn đến dòng tiền, như những "ổ gà" tiềm ẩn trên đường đi, cần được phát hiện và xử lý kịp thời.
- Chu kỳ hoạt động kinh doanh kéo dài: Đây là khoảng thời gian từ lúc doanh nghiệp bỏ tiền ra mua nguyên vật liệu, sản xuất thành phẩm, bán hàng cho đến khi thu tiền về. Chu kỳ này càng dài, dòng tiền càng bị "kẹt" lại, gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh. Hàng tồn kho ứ đọng đồng nghĩa với vốn bị "đóng băng", công nợ khó đòi khiến tiền mặt không về kịp. Doanh nghiệp cần tối ưu hóa chu kỳ này bằng cách áp dụng các phương pháp quản lý hàng tồn kho hiệu quả, đồng thời siết chặt chính sách tín dụng và thúc đẩy thanh toán sớm từ khách hàng.
- Quản lý hàng tồn kho chưa hiệu quả: Tồn kho quá nhiều gây lãng phí vốn, chi phí lưu kho, bảo quản, đồng thời tiềm ẩn rủi ro hư hỏng, mất giá. Ngược lại, tồn kho quá ít lại dẫn đến thiếu hụt, bỏ lỡ cơ hội bán hàng, gây mất uy tín với khách hàng. Doanh nghiệp cần tìm ra điểm cân bằng giữa hai thái cực này bằng cách dự báo nhu cầu chính xác, lựa chọn mô hình quản lý phù hợp, đồng thời thường xuyên rà soát, đánh giá và điều chỉnh chính sách tồn kho.
- Chi phí hoạt động vượt tầm kiểm soát: Chi phí như những "con sâu đục khoét" âm thầm gặm nhấm dòng tiền. Chi phí sản xuất, chi phí quản lý, chi phí bán hàng... nếu không được kiểm soát chặt chẽ sẽ làm giảm lợi nhuận, thậm chí gây lỗ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến dòng tiền. Doanh nghiệp cần thường xuyên rà soát, cắt giảm những chi phí không cần thiết, tối ưu hóa quy trình sản xuất, tìm kiếm nhà cung cấp giá tốt... để tiết kiệm chi phí, tăng cường sức khỏe tài chính.
Ngoài những "ổ gà" nội bộ, dòng tiền doanh nghiệp còn phải đối mặt với những "cơn gió ngược" từ môi trường kinh doanh đầy biến động.
- Tình hình kinh tế vĩ mô bất ổn: Lạm phát tăng cao làm giảm giá trị đồng tiền, lãi suất tăng khiến chi phí vay vốn tăng, tỷ giá hối đoái biến động ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu... Tất cả đều tác động trực tiếp đến dòng tiền của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần chủ động theo dõi sát sao tình hình kinh tế, dự báo các biến động có thể xảy ra và có biện pháp ứng phó phù hợp như phòng vệ tự nhiên, sử dụng các công cụ phái sinh tài chính…
Tác động từ chính sách kinh tế vĩ mô
- Cạnh tranh khốc liệt trên thị trường: Cạnh tranh ngày càng gay gắt có thể buộc doanh nghiệp phải giảm giá bán, chạy đua khuyến mãi để thu hút khách hàng, từ đó thu hẹp biên lợi nhuận, ảnh hưởng đến dòng tiền. Để vượt qua "cơn bão" này, doanh nghiệp cần không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu mạnh để tạo sự khác biệt, giữ chân khách hàng.
- Các yếu tố bất ngờ khó lường: Thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế... là những "vị khách không mời" có thể gây ra những cú sốc lớn đối với dòng tiền. Doanh nghiệp cần chuẩn bị sẵn sàng bằng cách xây dựng quỹ dự phòng, mua bảo hiểm, đa dạng hóa nguồn thu... để giảm thiểu rủi ro.
>>> 5 Bước lập kế hoạch quản trị dòng tiền cho doanh nghiệp
Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo là kỹ năng sinh tồn quan trọng của doanh nghiệp, giúp ngăn chặn những vấn đề nhỏ trở thành "căn bệnh nan y" về tài chính.
Phân tích các chỉ số tài chính của doanh nghiệp
- Phân tích các chỉ số tài chính: Tỷ số thanh toán hiện hành, tỷ số thanh toán nhanh, vòng quay hàng tồn kho, vòng quay công nợ... là những "bác sĩ" tài ba giúp chẩn đoán tình hình dòng tiền. Các chỉ số này cung cấp thông tin về khả năng thanh toán nợ ngắn hạn, hiệu quả sử dụng vốn, tốc độ luân chuyển hàng hóa, công nợ... của doanh nghiệp, từ đó giúp chủ doanh nghiệp nhận diện những điểm yếu, điểm mạnh và có những điều chỉnh kịp thời.
- Theo dõi sát sao các khoản phải thu: Độ tuổi công nợ, tỷ lệ nợ quá hạn là những "triệu chứng" của tình trạng thu hồi nợ chậm. Doanh nghiệp cần theo dõi chặt chẽ các khoản phải thu, có biện pháp nhắc nợ, đôn đốc thanh toán, thậm chí thuê dịch vụ thu hồi nợ nếu cần thiết.
- Lắng nghe phản hồi từ nhà cung cấp và khách hàng: Các yêu cầu gia hạn thanh toán, phàn nàn về chất lượng sản phẩm, dịch vụ... là những "tín hiệu yếu" cảnh báo về những vấn đề tiềm ẩn. Doanh nghiệp cần duy trì mối quan hệ tốt với các bên liên quan, lắng nghe ý kiến của họ để kịp thời phát hiện và giải quyết những vấn đề phát sinh.
>>> 4 Phương pháp quản lý dòng tiền hiệu quả mà doanh nghiệp nên biết
Quản lý dòng tiền là một hành trình liên tục, đòi hỏi sự tập trung, kiên trì và nhạy bén. Bằng cách hiểu rõ các yếu tố tác động, nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và có biện pháp ứng phó phù hợp, doanh nghiệp có thể "chèo lái" con thuyền vượt qua mọi sóng gió, đảm bảo dòng tiền luôn ổn định, là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.
***Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo vì nội dung có tính thời điểm. Quý khách vui lòng truy cập trang sản phẩm, dịch vụ chi tiết từ website acb.com.vn hoặc liên hệ Contact Center theo hotline 1900 54 54 86 - (028) 38 247 247 để được cập nhật chính sách mới nhất.