Sự phát triển của hệ thống thanh toán trực tuyến tại Việt Nam trong những năm gần đây đã mang đến nhiều tiện lợi cho người dân. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, việc sử dụng các dịch vụ thanh toán trực tuyến cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là nguy cơ bị đóng, phong tỏa tài khoản.
Để đảm bảo an toàn và bảo vệ quyền lợi của người sử dụng dịch vụ thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành nhiều quy định về việc đóng, phong tỏa tài khoản thanh toán. Hiểu rõ các trường hợp đóng, phong tỏa tài khoản thanh toán là điều cần thiết để người dân có thể sử dụng dịch vụ một cách an toàn và hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin về các trường hợp đóng, phong tỏa tài khoản thanh toán mới nhất theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2024.
Phong tỏa tài khoản ngân hàng là gì?
Theo quy định tại Điều 124 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, việc phong tỏa tài khoản ngân hàng, tổ chức tín dụng khác hoặc kho bạc nhà nước là biện pháp khẩn cấp tạm thời nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách của đương sự, bảo vệ bằng chứng, giữ gìn tài sản tránh những thiệt hại không thể khắc phục hoặc đảm bảo việc thi hành án.
Biện pháp phong tỏa tài khoản được áp dụng khi trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ xác định người có nghĩa vụ sở hữu tài khoản tại ngân hàng, tổ chức tín dụng khác hoặc kho bạc nhà nước, đồng thời việc áp dụng biện pháp này là cần thiết để đảm bảo cho việc giải quyết vụ án hoặc thi hành án.
Tài khoản ngân hàng bị phong toả khi nào?
Theo Nghị định số 52/2024/NĐ-CP, tài khoản thanh toán sẽ bị phong tỏa một phần hoặc toàn bộ số dư trên tài khoản thanh toán trong những trường hợp cụ thể sau:
- Theo thỏa thuận trước giữa giữa chủ tài khoản và tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán. Chủ tài khoản cũng có thể yêu cầu phong tỏa tài khoản để tạm dừng giao dịch trong một khoảng thời gian nhất định.
- Theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền: Ví dụ, cơ quan điều tra có thể phong tỏa tài khoản để phục vụ công tác điều tra.
- Khi phát hiện có nhầm lẫn, sai sót trong việc ghi Có nhầm vào tài khoản thanh toán của khách hàng, hoặc khi thực hiện yêu cầu hoàn trả tiền từ tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán chuyển tiền do có sự nhầm lẫn, sai sót so với lệnh thanh toán ban đầu, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phải ghi Có vào tài khoản thanh toán của khách hàng. Số tiền bị phong tỏa trên tài khoản thanh toán không được vượt quá số tiền đã bị nhầm lẫn, sai sót.
- Khi có yêu cầu của một trong các chủ tài khoản thanh toán chung: Trường hợp này chỉ áp dụng cho tài khoản thanh toán chung, do nhiều người cùng sở hữu.
Quy định về chấm dứt phong tỏa tài khoản ngân hàng
Nghị định số 52/2024/NĐ-CP quy định việc chấm dứt phong tỏa tài khoản thanh toán như sau:
- Theo thỏa thuận bằng văn bản giữa chủ tài khoản và tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán;
- Khi có quyết định chấm dứt phong tỏa từ cơ quan có thẩm quyền theo quy định pháp luật;
- Sau khi đã xử lý xong sai sót, nhầm lẫn trong thanh toán chuyển tiền như đã đề cập ở điểm 3;
- Khi có yêu cầu chấm dứt phong tỏa từ tất cả các chủ tài khoản thanh toán chung hoặc theo thỏa thuận trước được thực hiện bằng văn bản giữa tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán và những chủ tài khoản thanh toán chung.
Nghị định cũng nêu rõ rằng, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, chủ tài khoản thanh toán, và cơ quan có thẩm quyền nếu thực hiện hoặc yêu cầu phong tỏa tài khoản thanh toán trái pháp luật và gây ra những thiệt hại cho chủ tài khoản thì sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường theo quy định của pháp luật.
Tài khoản ngân hàng bị đóng khi nào?
Nghị định số 52/2024/NĐ-CP quy định các trường hợp đóng tài khoản thanh toán như sau:
- Chủ tài khoản yêu cầu: Đã thanh toán đầy đủ mọi khoản phí và nghĩa vụ liên quan đến tài khoản.
- Chủ tài khoản qua đời
- Tổ chức sở hữu tài khoản thanh toán chấm dứt hoạt động: Theo quy định của pháp luật.
- Chủ tài khoản vi phạm hành vi cấm: Quy định tại khoản 5 và khoản 8 Điều 8 Nghị định 52/2024/NĐ-CP. Cụ thể:
Mở hoặc sử dụng tài khoản thanh toán, ví điện tử không đúng quy định: Mở tài khoản thanh toán, ví điện tử nặc danh, mạo danh; Mua, bán, thuê, cho thuê, cho mượn tài khoản thanh toán, ví điện tử; Thuê, cho thuê, mua, bán, mở hộ thẻ ngân hàng (trừ trường hợp thẻ trả trước vô danh); Lấy cắp, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, ví điện tử.
Sử dụng tài khoản thanh toán, ví điện tử cho mục đích bất hợp pháp: Sử dụng tài khoản thanh toán, ví điện tử để đánh bạc, tổ chức đánh bạc; Gian lận, lừa đảo; Kinh doanh trái pháp luật; Thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khác.
- Hai bên thỏa thuận bằng văn bản: Giữa chủ tài khoản và tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
- Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
Nghị định 52/2024/NĐ-CP quy định cách xử lý số dư khi đóng tài khoản thanh toán như sau:
- Chi trả cho chủ tài khoản hoặc người được ủy quyền:
Chủ tài khoản: Số dư sẽ được chuyển trả cho chủ tài khoản theo yêu cầu.
Người được ủy quyền: Trường hợp chủ tài khoản mất hoặc hạn chế năng lực hành vi, số dư sẽ được chi trả cho người đại diện theo pháp luật hoặc người giám hộ theo quy định. Trường hợp chủ tài khoản qua đời, số dư sẽ được chi trả cho người thừa kế hoặc đại diện thừa kế hợp pháp.
- Chi trả theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền: Số dư sẽ được chi trả theo quy định của pháp luật trong trường hợp có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Xử lý theo quy định của pháp luật đối với trường hợp không xác định được người thụ hưởng:
Nếu đã thông báo cho người thụ hưởng hợp pháp mà họ không đến nhận, số dư sẽ được xử lý theo quy định của pháp luật.
>>> Các trường hợp ngân hàng tự động khóa tài khoản ngân hàng của bạn
Việc nắm rõ các trường hợp đóng, phong tỏa tài khoản thanh toán sẽ giúp bạn sử dụng dịch vụ một cách an toàn và hiệu quả. Hãy luôn tuân thủ các quy định của Ngân hàng Nhà nước để bảo vệ tài khoản và quyền lợi của bản thân. Ngoài ra, bạn cũng nên thường xuyên cập nhật thông tin mới nhất về các quy định liên quan đến thanh toán trực tuyến để đảm bảo an toàn cho giao dịch của mình. Bạn có thể truy cập vào website của ngân hàng ACB thường xuyên để cập nhật những thông tin mới nhất https://acb.com.vn/
>>> Tìm hiểu ngay: Thẻ căn cước công dân có gắn chip có liên kết với tài khoản ngân hàng không?
***Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo vì nội dung có tính thời điểm. Quý khách vui lòng truy cập trang sản phẩm, dịch vụ chi tiết từ website acb.com.vn hoặc liên hệ Contact Center theo hotline 1900 54 54 86 - (028) 38 247 247 để được cập nhật chính sách mới nhất.