5 hình thức tài trợ thương mại quốc tế phổ biến hiện nay

Tài trợ thương mại là một hoạt động quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các giao dịch xuất nhập khẩu. Các hình thức tài trợ thương mại bao gồm cấp tín dụng cho nhà kinh doanh xuất nhập khẩu dựa trên các phương thức thanh toán quốc tế như nhờ thu, tín dụng chứng từ và các hình thức bao thanh toán như factoring, forfaiting. 

Trong bài viết này, ACB sẽ giới thiệu về các đặc điểm, lợi ích và cách thức thực hiện của các hình thức tài trợ thương mại phổ biến hiện nay.

Một số hình thức tài trợ thương mại quốc tế

Tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở hợp đồng

Tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở hợp đồng là gì?

Tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở hợp đồng là một hình thức cấp tín dụng của ngân hàng cho nhà kinh doanh nhằm thực hiện hợp đồng XNK. Tài trợ thương mại quốc tế có thể bao gồm nhiều sản phẩm tài chính khác nhau để giúp các nhà xuất nhập khẩu giao dịch kinh doanh một cách dễ dàng và an toàn hơn.

Lợi ích tài trợ thương mại trên cơ sở hợp đồng

Tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở hợp đồng mang lại nhiều lợi ích như:

- Giúp các nhà kinh doanh xuất nhập khẩu có thể giao dịch kinh doanh một cách dễ dàng và an toàn hơn.

- Giảm rủi ro thanh toán và rủi ro cung ứng bằng cách giới thiệu một bên thứ ba (ngân hàng) vào các giao dịch.

- Nới rộng tín dụng cho nhà nhập khẩu và tăng thu nhập cho nhà xuất khẩu.

- Bảo vệ khỏi các rủi ro cố hữu của thương mại quốc tế như biến động tiền tệ, bất ổn chính trị, các vấn đề không thanh toán hoặc mức độ tín nhiệm của các bên liên quan.

- Nâng cao hiệu quả của doanh nghiệp trong quá trình thực hiện hợp đồng.

Hình thức tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở hợp đồng

Các hình thức cấp tín dụng của ngân hàng có thể được phân loại theo đối tượng là nhà xuất hay nhập khẩu.

Đối với nhà xuất khẩu, ngân hàng có thể cung cấp các hình thức tài trợ sau:

- Tài trợ trước giao hàng: Ngân hàng cấp tín dụng cho KH trên cơ sở đã có L/C xuất khẩu hoặc hợp đồng xuất khẩu có phương thức thanh toán L/C, D/P, D/A hoặc thanh toán trả ngay, trả trước.

- Nhờ thu xuất khẩu: Ngân hàng được khách hàng (bên bán hàng) giao nhiệm vụ thu tiền từ bên mua hàng dựa trên hối phiếu do chính khách hàng tạo ra.

- Bao thanh toán nội địa: Khách hàng (bên bán hàng) nhận được tài trợ từ Ngân hàng qua việc bán lại (với điều kiện truy đòi) các khoản phải thu do các hợp đồng mua bán tạo ra.

- Bao thanh toán tương đối (factoring): Ngân hàng mua lại các khoản phải thu của nhà xuất khẩu từ các giao dịch xuất khẩu với điều kiện có quyền truy đòi lại người nhập khẩu nếu không thanh toán.

Đối với nhà nhập khẩu, ngân hàng có thể cung cấp các hình thức tài trợ sau:

- Tín dụng chứng từ nhập khẩu (LC): Phương thức thanh toán quốc tế trong đó khách hàng là người mua nhận hàng trước - thanh toán sau thông qua cam kết thanh toán do Ngân hàng phát hành.

 - LC trả chậm có điều khoản thanh toán ngay (UPAS LC): Phương thức thanh toán quốc tế này là người bán được thanh toán trước ngày hạn mà người mua phải trả tiền nhờ vào cam kết thanh toán do Ngân hàng đưa ra.

- Tài trợ nhập khẩu: Ngân hàng cấp tín dụng cho khách hàng đến 100% giá trị lô hàng với biện pháp bảo đảm đa dạng, đặc biệt có thể đảm bảo bằng chính lô hàng nhập khẩu và thu xếp các thủ tục hải quan - quản lý hàng hóa trọn gói.

- Bao thanh toán tuyệt đối (forfaiting): Ngân hàng mua lại các khoản phải thu của nhà xuất khẩu từ các giao dịch xuất khẩu với điều kiện không có quyền truy đòi lại người nhập khẩu nếu không thanh toán.

Tài trợ thương mại quốc tế bằng phương thức thanh toán nhờ thu 

Khám phá chi tiết về phương thức thanh toán nhờ thu

Tài trợ bằng phương thức thanh toán nhờ thu là gì?

Phương thức thanh toán nhờ thu là một phương thức cấp tín dụng của ngân hàng cho nhà kinh doanh xuất nhập khẩu nhằm thực hiện hợp đồng XNK. 
Theo đó, nhà xuất khẩu (người ủy thác thu) sau khi giao hàng hay cung ứng dịch vụ, ủy thác cho ngân hàng phục vụ mình (ngân hàng nhờ thu) xuất trình bộ chứng từ thông qua ngân hàng đại lí (ngân hàng thu hộ) cho nhà nhập khẩu (người trả tiền) để được thanh toán, chấp nhận hối phiếu hay chấp nhận các điều kiện và điều khoản khác. 

Lợi ích tài trợ thương mại bằng thanh toán nhờ thu

Một số lợi ích của Tài trợ thương mại quốc tế bằng phương thức thanh toán nhờ thu có thể kể đến như là:

- Giảm được rủi ro cho cả hai bên nhập - xuất khẩu. Vì ngân hàng đóng vai trò là trung gian thu hộ và xác định các chứng từ mình nhận được là đúng với chỉ thị nhờ thu.

- Rút ngắn thời hạn nhận tiền cho nhà xuất khẩu và nhận hàng cho nhà nhập khẩu. Do ngân hàng sẽ kết nối mạng lưới ngân hàng đại lý toàn cầu giúp rút ngắn thời gian thanh toán.

- Vì ngân hàng không có nghĩa vụ cam kết phải trả tiền và chỉ thu phí dịch vụ nhờ thu nên sẽ giảm được chi phí giao dịch so với tín dụng chứng từ.

- Tăng cường uy tín và năng lực cạnh tranh của các bên tham gia giao dịch quốc tế. Nhờ ngân hàng tư vấn phương thức tài trợ, phương thức thanh toán phù hợp để gia tăng hiệu quả kinh doanh cho khách hàng.

Chi tiết hình thức thanh toán nhờ thu

Có 2 loại phương thức thanh toán nhờ thu phổ biến, đó là:

- Nhờ thu đơn giản (Clean Collection): phương thức thanh toán chỉ dựa trên hối phiếu hay giấy tờ tài chính khác mà không có kèm theo chứng từ giao hàng.

- Nhờ thu kèm chứng từ (Documentary Collection): phương thức thanh toán dựa trên hối phiếu hay giấy tờ tài chính khác kèm theo chứng từ giao hàng. Có hai loại nhờ thu kèm chứng từ là:

- Nhờ thu kèm chứng từ D/P (Documents against Payment): phương thức thanh toán mà ngân hàng chỉ xuất trình bộ chứng từ cho người nhập khẩu khi người này đã thanh toán hoặc chấp nhận hối phiếu.

- Nhờ thu kèm chứng từ D/A (Documents against Acceptance): phương thức thanh toán mà ngân hàng chỉ xuất trình bộ chứng từ cho người nhập khẩu khi người này đã ký xác nhận trên hối phiếu hay giấy tờ tài chính khác rằng sẽ thanh toán vào một ngày xác định trong tương lai.

Tài trợ thương mại quốc tế bằng phương thức thanh toán tín dụng chứng từ

Khám phá chi tiết về phương thức thanh toán tín dụng chứng từ

Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ là gì?

Tài trợ thương mại quốc tế bằng phương thức thanh toán tín dụng chứng từ là một hình thức thanh toán trong đó ngân hàng phát hành thư tín dụng (L/C) cam kết trả tiền cho người xuất khẩu khi người này xuất trình bộ chứng từ hợp lệ theo yêu cầu của L/C. Đây là một phương thức thanh toán an toàn và phổ biến trong giao dịch thương mại quốc tế.

Lợi ích tài trợ thông qua thanh toán tín dụng chứng từ

Một số lợi ích của Tài trợ thương mại quốc tế bằng phương thức thanh toán tín dụng chứng từ là:

- Giảm rủi ro cho cả nhà xuất và nhập khẩu vì đã có ngân hàng đảm bảo thanh toán khi các điều kiện trong L/C được thực hiện.

- Tăng cơ hội kinh doanh với các thị trường mới và xa xôi.

- Tạo dựng sự tín nhiệm và gắn bó với khách hàng.

- Có thể tận dụng các giải pháp tài trợ vốn từ ngân hàng để duy trì hoặc mở rộng hoạt động kinh doanh.

-  Tiết kiệm thời gian và chi phí giao dịch nhờ sử dụng kênh giao dịch trực tuyến hiện đại.

Quy trình tài trợ thông qua thanh toán tín dụng chứng từ

Để thực hiện hình thức này, cần có sự tham gia của các bên sau:

- Người nhập khẩu: bên yêu cầu ngân hàng mở L/C và phải trả tiền cho ngân hàng khi nhận được bộ chứng từ.

- Người xuất khẩu: bên hưởng lợi của L/C và phải giao hàng và xuất trình bộ chứng từ cho ngân hàng để nhận được thanh toán.

- Ngân hàng phát hành: ngân hàng mở L/C theo yêu cầu của người nhập khẩu và cam kết thanh toán cho người xuất khẩu khi nhận được bộ chứng từ hợp lệ.

- Ngân hàng thông báo (có thể đồng thời là ngân hàng xác nhận hoặc ngân hàng thu hộ): ngân hàng nhận L/C từ ngân hàng phát hành và thông báo cho người xuất khẩu.

- Ngân hàng xác nhận (có thể đồng thời là ngân hàng thông báo hoặc ngân hàng thu hộ): ngân hàng đồng ý xác nhận L/C và cam kết thanh toán cho người xuất khẩu khi nhận được bộ chứng từ hợp lệ.

- Ngân hàng thu hộ (có thể đồng thời là ngân hàng thông báo hoặc ngân hàng xác nhận): ngân hàng nhận bộ chứng từ từ người xuất khẩu và gửi cho ngân hàng phát hành để thu tiền.

Các bước thực hiện hình thức này có thể được mô tả như sau:

- Hai bên xuất và nhập khẩu ký kết hợp đồng mua bán quy định phương thức thanh toán bằng L/C.

- Người nhập khẩu yêu cầu ngân hàng phát hành mở L/C theo các điều khoản trong hợp đồng và cung cấp các tài liệu cần thiết.

- Ngân hàng phát hành kiểm tra yêu cầu và nếu đồng ý sẽ gửi L/C cho ngân hàng thông báo qua SWIFT (một dịch vụ truyền thông quốc tế).

- Ngân hàng thông báo kiểm tra L/C và nếu đồng ý sẽ thông báo cho người xuất khẩu về việc nhận được L/C. Nếu được yêu cầu, ngân hàng này cũng có thể xác nhận L/C để tăng uy tín cho người xuất khẩu.

- Người xuất khẩu kiểm tra L/C và nếu đồng ý sẽ giao hàng cho người nhập khẩu theo các điều khoản trong L/C. Sau đó, lập bộ chứng từ gồm các giấy tờ vận chuyển, giấy tờ thương mại và giấy tờ khác để chứng minh việc giao hàng đã được thực hiện.

- Người xuất khẩu gửi bộ chứng từ cho ngân hàng thu hộ (có thể là ngân hàng thông báo hoặc xác nhận) để yêu cầu thanh toán. Sau khi kiểm tra bộ chứng từ và nếu phù hợp, ngân hàng thu hộ sẽ gửi cho ngân hàng phát hành để thu 

- Ngân hàng phát hành kiểm tra bộ chứng từ và nếu phù hợp sẽ thanh toán cho ngân hàng thu hộ theo các điều khoản trong L/C. Sau đó, gửi bộ chứng từ cho người nhập khẩu để yêu cầu trả tiền.

- Người nhập khẩu trả tiền cho ngân hàng phát hành và nhận được bộ chứng từ để nhận hàng.

Có nhiều loại L/C khác nhau dựa trên các tiêu chí sau:

- Theo tính chất L/C: không huỷ (irrevocable) hoặc có huỷ (revocable), xác nhận (confirmed) hoặc không xác nhận (unconfirmed), rút lui (revolving) hoặc không rút lui (non-revolving), chuyển nhượng (transferable) hoặc không chuyển nhượng (non-transferable),…

- Theo thời gian thanh toán của L/C: trả trước (sight) hoặc trả sau (deferred payment), trả theo kỳ hạn (usance) hoặc trả theo lệnh (at sight),…

- Theo loại giấy tờ yêu cầu của L/C: giấy tờ vận chuyển (transport document), giấy tờ thương mại (commercial document), giấy tờ khác (other document),…

Tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở bao thanh toán tương đối (factoring)

Khám phá chi tiết về tài trợ trên cơ sở bao thanh toán tương đối (factoring)

Bao thanh toán tương đối là gì?

Tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở bao thanh toán tương đối (factoring) là một hình thức tài trợ. Trong đó nhà xuất khẩu chuyển nhượng các khoản phải thu từ bán hàng trả chậm cho một tổ chức tài chính (nhà factor) để nhận được tiền ngay. Nhà factor sẽ theo dõi, thu nợ và bảo đảm rủi ro tín dụng của nhà nhập khẩu.

Lợi ích bao thanh toán tương đối

Một số lợi ích mang lại nhờ hình thức này mang lại một số lợi ích như:

Đối với nhà xuất khẩu: 

- Có thể bổ sung vốn lưu động, mở rộng thị trường và tăng cơ hội kinh doanh.

- Được giảm rủi ro tín dụng và tiết kiệm chi phí quản lý các khoản phải thu.

Đối với nhà nhập khẩu:

- Được sử dụng hàng hóa trước khi thanh toán và chỉ thanh toán khi hàng hóa thỏa mãn yêu cầu.

- Không phải trả bất kỳ khoản phí nào cho nhà factor.

Khám phá chi tiết về hình thức tài trợ bao thanh toán tương đối

Quy trình thực hiện hình thức này gồm các bước sau:

- Hai bên xuất - nhập khẩu ký kết hợp đồng mua bán quy định phương thức thanh toán trả chậm (D/A hoặc D/P).

- Nhà xuất khẩu ký hợp đồng bán các khoản phải thu xuất khẩu cho nhà factor có trụ sở cùng nước với mình. Sau đó, giao hàng cho nhà nhập khẩu và xuất trình bộ chứng từ cho nhà factor để yêu cầu thanh toán.

- Nhà factor kiểm tra bộ chứng từ và thanh toán cho nhà xuất khẩu đến 90% giá trị các khoản phải thu. Kế đến, họ gửi bộ chứng từ cho nhà factor đại lý có trụ sở tại nước người nhập khẩu để yêu cầu thu nợ và bảo đảm rủi ro tín dụng.

- Nhà factor đại lý kiểm tra bộ chứng từ và thông báo cho nhà nhập khẩu về việc thanh toán khi đến hạn.

- Nhà nhập khẩu thanh toán cho nhà factor đại lý khi đến hạn theo các điều khoản trong hợp đồng mua bán.

- Nhà factor đại lý thanh toán cho nhà factor số tiền còn lại sau khi trừ chi phí và lãi suất.

Có nhiều loại factoring khác nhau dựa trên các tiêu chí sau:

- Theo tính chất của factoring: không huỷ (irrevocable) hoặc huỷ (revocable), có miễn truy đòi (without recourse) hoặc không (with recourse), có thông báo (notified) hoặc không (non-notified),…

- Theo thời gian thanh toán của factoring: trả ngay (sight) hoặc trả sau (deferred payment), trả theo kỳ hạn (usance) hoặc trả theo lệnh (at sight),…

- Theo loại giấy tờ yêu cầu của factoring: giấy tờ vận chuyển (transport document), giấy tờ thương mại (commercial document), giấy tờ khác (other document),…

Tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở bao thanh toán tuyệt đối (forfailting) 

Bao thanh toán tuyệt đối là gì?

Tài trợ thương mại quốc tế trên cơ sở bao thanh toán tuyệt đối (forfaiting) là một hình thức tài trợ mà trong đó nhà xuất khẩu bán đứt các khoản phải thu từ bán hàng trả chậm bằng các công cụ chuyển nhượng như hối phiếu, kỳ phiếu cho một tổ chức tài chính (nhà forfaiter) để nhận được tiền ngay. Nhà forfaiter sẽ miễn truy đòi nhà xuất khẩu và chịu rủi ro tín dụng của nhà nhập khẩu.

Lợi ích bao thanh toán tuyệt đối

Hình thức này mang lại một số lợi ích đáng kể cho cả bên nhập - xuất khẩu như:

Đối với nhà xuất khẩu:

- Giảm rủi ro tín dụng, tỷ giá và chính sách của nước nhập khẩu.

- Cải thiện dòng tiền, tăng khả năng cạnh tranh và mở rộng thị trường.

Đối với nhà nhập khẩu:

- Được hưởng lợi từ điều kiện thanh toán linh hoạt và lãi suất ổn định.

- Không phải trả bất kỳ khoản phí nào cho nhà forfaiter.

Hình thức tài trợ thương mại bằng cách bao thanh toán tuyệt đối

Hình thức này bao gồm quy trình gồm các bước:

- Nhà xuất - nhập khẩu ký kết hợp đồng mua bán quy định phương thức thanh toán trả chậm (D/A hoặc D/P) với điều kiện bên nhập khẩu phải phát hành hối phiếu hoặc kỳ phiếu có kỳ hạn từ 6 tháng đến 10 năm.

- Nhà xuất khẩu ký hợp đồng bán các khoản phải thu xuất khẩu cho nhà forfaiter có trụ sở cùng nước với mình hoặc ở nước thứ ba. Kế đến, họ giao hàng cho nhà nhập khẩu và xuất trình bộ chứng từ cho nhà forfaiter để yêu cầu thanh toán.

- Nhà forfaiter kiểm tra bộ chứng từ và thanh toán cho nhà xuất khẩu đến 100% giá trị các khoản phải thu sau khi trừ chi phí và lãi suất. Sau đó, gửi bộ chứng từ cho nhà nhập khẩu để yêu cầu phát hành hối phiếu hoặc kỳ phiếu có kỳ hạn và có chữ ký của ngân hàng bảo lãnh.

- Nhà nhập khẩu phát hành hối phiếu hoặc kỳ phiếu và gửi lại cho nhà forfaiter để xác nhận việc thanh toán khi đến hạn.

- Nhà forfaiter có thể giữ lại hoặc bán lại các công cụ chuyển nhượng cho các tổ chức tài chính khác trên thị trường quốc tế.

Có nhiều loại forfaiting khác nhau dựa trên các tiêu chí sau:

- Theo tính chất của forfaiting: không huỷ (irrevocable) hoặc huỷ (revocable), miễn truy đòi (without recourse) hoặc không (with recourse), có thông báo (notified) hoặc không (non-notified),…

- Theo loại công cụ chuyển nhượng của forfaiting: hối phiếu (promissory note), kỳ phiếu (bill of exchange), giấy nợ (debt instrument),…

- Theo loại tiền tệ của forfaiting: tiền tệ tự do chuyển (convertible currency), tiền tệ không tự do chuyển (non-convertible currency), tiền tệ khóa (blocked currency),…

Tài trợ thương mại là một giải pháp tài chính hiệu quả cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Tùy theo nhu cầu và điều kiện của từng giao dịch, doanh nghiệp có thể lựa chọn phương thức thanh toán và hình thức tài trợ phù hợp. Ngân hàng là đối tác tin cậy của doanh nghiệp trong việc cung cấp các dịch vụ tài trợ thương mại chuyên nghiệp, an toàn và linh hoạt. 

ACB tin rằng bài viết trên đã thông tin đến bạn những điều thú vị về các hình thức tài trợ thương mại phổ biến ngày nay. Để biết thêm thông tin về các sản phẩm và dịch vụ tài trợ thương mại của ngân hàng, doanh nghiệp có thể liên hệ với chi nhánh gần nhất hoặc truy cập website của ngân hàng.

***Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo vì nội dung có tính thời điểm. Quý khách vui lòng truy cập trang sản phẩm, dịch vụ chi tiết từ website acb.com.vn hoặc liên hệ Contact Center theo hotline 1900 54 54 86 - (028) 38 247 247 để được cập nhật chính sách mới nhất.